Ne popuštati pod pritiscima konzervativnih intelektualaca, političkih stranaka i crkve
Odlukom radne grupe Zavoda za unapređenje obrazovanja i vaspitanja i nadležnog Ministarstva nameće se zaključak da svaki oblik govora o seksualnosti u školama – u prirodnim ili društvenim naukama – nije poželjan, pa utoliko ne treba da bude ni dozvoljen.
U Republici Srbiji ne postoji predmet koji bi se bavio seksualnim razvitkom ljudske jedinke, takav da zahvati kako njene biološke osnove tako i društvene aspekte ljudske polnosti. Iako su učenici i učenice izloženi ispitivanju kompleksnih procesa mejoze i mitoze, te genetičkog razvoja ćelije i složenih organizama, naša telesnost, rodni, odnosno društveno određeni život polno specifičnih telesnih živih bića, kao i široko polje seksualnosti, za njih ostaju nedostupni.
Rešenje koje je prethodne godine pronađeno, da se u jednoj lekciji u udžbeniku za biologiju za osmi razred obradi to pitanje, bilo je kompromisnog karaktera. Biologija se otvorila i prema naučnim znanjima koja nisu nužno biološka, ali je time omogućeno da se na nivou osnovnog obrazovanja bar dotakne tema koja se ne može obrađivati u okviru geografije, matematike i drugih oblasti koje su dostupne na najnižem i jedinom obaveznom obrazovnom nivou.
Ukoliko najpozvaniji u javnoj raspravi o programu i sadržaju udžbenika za biologiju (biolozi i biološkinje, nastavnice i nastavnici, o čemu svedoče jasne reakcije Srpskog biološkog društva, svih bioloških fakulteta u zemlji i Nacionalnog prosvetnog saveta) ne vide problem, postaje očigledno da se danas ponavlja situacija iz 2017. godine kada je Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja po ubrzanom postupku zaustavilo projekat uvođenja Obrazovnih paketa o seksualnom nasilju. I tada, kao i sada, država reaguje pod pritiskom konzervativnih intelektualaca, političkih stranaka i crkve.
Osuđujemo čin kojim se prosvetna pitanja uređuju na „Svenarodnom molebanu za svetinju braka i porodice“. Molebani nisu mesta na kojima se odlučuje o tome šta jeste ili nije nauka, niti se referendumima uređuju naučna dostignuća. Ako bude tako, možemo očekivati da se mnoštvo odseka na beogradskom univerzitetu zatvori zbog svoje tobožnje nenaučnosti.
Zbog toga zahtevamo od nadležnog Ministarstva, Zavoda za unapređenje obrazovanja i vaspitanja i Vlade Republike Srbije da hitno vrate lekciju u udžbenike biologije i preduzmu sve druge mere koje garantuju sekularnost države i naučne sadržaje u javnom obrazovnom sistemu države.
Dole potpisani,
Organizacije:
Centar E8
Mame su zakon
Alternativni centar za devojke
Centar za ženske studije
Rekonstrukcija Ženski Fond
BeFem, feministički kulturni centar
Ipak.Centar
Projekat Pričajmo o tome
Nacionalna asocijacija nastavnika/nastavnica Građanskog vaspitanja i saradnika/saradnica (NAGVIS)
Ženski centar Užice
ASTRA
Centar za biopolitičku edukaciju
Ne davimo Beograd
Atina
Centar modernih veština
Građanske inicijative
Dugina Iskra
Centar za istorijske studije i dijalog
Labris- organizacija za lezbejska ljudska prava
Skandinavski kutak
Laboratorija za istraživanja roda Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu
Društveni centar Oktobar
Udruženje građana EGAL
Anglo-srpsko društvo
Ženske studije i istraživanja, Novi Sad
Future Generations
Haver Srbija
Ženska platforma za razvoj Srbije
Politička platfroma Solidarnost
Autonomni ženski centar
Kolektiv Talas TIRV
Udruzenje Žene za mir
Centar za devojke
NVO Centar za demokratiju i razvoj juga Srbije
Centar za politike emancipacije
Skaska
Akademija ženskog liderstva
Udruženje Praktikabl, platforma za savremenu umetnost i kulturu
Per.Art
Centar “Živeti uspravno”
Mreža organizacija za decu Srbije MODS
Udruženje Fenomena
Grupa „IZAĐI“
Centar za prava deteta
Kolektiv mladih žena FEMIX
BalkanIDEA Novi Sad
Geten, Centar za ljudska prava LGBTIKA osoba
Inicijativa mladih za ljudska prava
Liceulice
Centar Živeti uspravno
Organizacija KidHub iz Beograda
ROZA-Udruženja za radna prava žena
Saopštenje potpisuju:
Sanja Radović, istoričarka
Jelena Ivković, specijalna pedagoškinja
Tanja Ignjatović, psihologinja
Mirjana Mitić, socijalna radnica
Nađa Duhaček, antropološkinja
Milan Miljković, profesor
Snežana Živanović, profesorka
Đurđa Trajkovic, profesorka
Dijana Malbaša, pravnica
Jovana Markulić, socijalna radnica
Jelena Memet, aktivistkinja
Mirjana Đurđević, književnica
Sarita Bradaš, psihološkinja
Svetislav Jovanov, dramaturg
Hristina Piskulidis, filološkinja
Aleksandra Glovacki Velikić, dramaturškinja
Anđelka Prvulović, sociološkinja
Marija Radoman, sociološkinja
Jelica Marić Dević, socijalna radnica
Anita Burgund Isakov, profesorka socijalnog rada
Marija Andjelkovic, pravnica
Milica Jeremić, filološkinja
Svetlana Nešić Bajgo, psihološkinja
Vladimir Mihić, psiholog
Jelisaveta Blagojević, filozofkinja
Tatjana Popović, prevoditeljka
Milica Miražić, psihoterapeutkinja u edukaciji
Ivana Jakšić, psihološkinja
Ivana Pantelić, istoričarka
Adriana Zaharijević, filozofkinja
Jelena Vidić, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Milana Katašić, psihološkinja
Daša Duhaček, profesorka
Vedrana Mirković, psihološkinja
Jasna Jovanov, istoričarka umetnosti
Milica Lazić, psihološkinja
Stefan Janjić, novinar
Luka Todorović, psiholog
Marija Živković, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Bojana Bodroža, psihološkinja
Norbert Šinković, novinar
Smiljana Milinkov, profesorka
Jelena Kleut, komunikološkinja
Paola Petrić, filološkinja
Milica Lazarević, pedagoškinja
Biljana Stanković, psihološkinja
Maja Sedlarević, lingvistkinja
Katarina Lončarević, filozofkinja
Bojana Obradović, psihološkinja
Jelena Milić Jerković, specijalna pedagoškinja i psihoterapeutkinja
Jelena Zulević, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Kaja Damnjanović, psihološkinja
Gordana Marčetić-Radunović, socijalna radnica
Melita Ranđelović, pedagoškinja
Tatjana Matijaš,nastavnica GV, pedagoškinja
Biljana Slavkovic, psihoterapeutkinja
Danijela Radojevic, psihoterapeutkinja
Ivana Jankov,nastavnica biologije
Jana Damjanov, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Dragana Prodanović, komunikološkinja
Marko Sinđić, socijalni radnik
Predrag Milanovic, etnomuzikolog
Vedrana Vukotić, bibliotekar arhivar
Nevena Strižak, psihološkinja
Demir Mekić, sociolog
Elizabet Vasiljevic, prevoditeljka
Marija Vukasinovic, socijalna radnica
Sanja Petrović Todosijević, istoričarka
Danijela Nikolić, sociološkinja
Aleksandra Marković, sociološkinja
Uroš Savković, evolucioni biolog
Vedrana Lacmanović, socijalna radnica
Anja Zečević, socijalna radnica
Biljana Stojković, profesorka
Arijana Luburić Cvijanović, profesorka
Dr Đorđe Miketić – oralni hirurg i narodni poslanik
Aleksandar Baucal, profesor
Smiljka Tomanović, profesorka sociologije
Irena Ristić, profesorka
Radmila Gujaničić,feministkinja
Aleksandar Todosijević, istoričar
Jelena Nidžović, filološkinja
Marijana Ristić Labus, socijalna radnica
Dejan Sredojević, profesor
Dušan Blagojević, filolog
Aleksandra Opačić, dr spec. urgentne medicine
Slobodan Savović, otorinolaringolog, profesor
Bojana Ćebić, izdavač
Nataša Kostić, istoričarka
Jasna Marković, profesorka matematike
Jelena Jaćimović, umetnica i aktivistkinja
Dejan Kožul, novinar
Danilo Dević, menadžer
Vanja Macanović, advokatica
Jovanka Pavlović, diplomirana specijalna pedagoškinja
Aleksandra Mirimanov, umetnica i likovna pedagoškinja
Aleksandar Đukanović, književnik i istoričar
Marija Ratković, teoretičarka i književnica
Marija Jakovljević, sociološkinja
Danijela Stefanović, istoričarka
Vesna Gošović, bibliotekarka
Sanja Kojić, profesorka
Elena Kuzmanović, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Vladimir Opsenica, graf. dizajner, fotograf
Fabiola Gasperini, dr spec.interne medicine
Nemanja Stanković, kreativni direktor
Radina Vučetić, istoričarka
Doris Rafajlovski, psihološkinja
Radmila Gošović, profesorka u penziji
Željko Tešić, filolog
Srđan Radović, antropolog
Ivan Đorđević, antropolog
Zoe Gudović, umetnica i aktivistkinja
Jelena Višnjić, sociološkinja
Jelena Miletić, profesorka
Milena Dragićević Šešić, profesorka
Jovana Timotijević, teoretičarka arhitekture
Vera Mevorah, teoretičarka
Ivan Milenković, filozof
Marijana Matović, teoretičarka medija
Minja Marđonović, književnica i novinarka
Dunja Ilić, književna teoretičarka
Jelena Đorđević, profesorka
Jelena Petrović, feministička teoretičrka
Isidora Jarić, profesorka
Aleksandar Bošković, antropolog, profesor univerziteta
Biljana Đorđević, politikološkinja i narodna poslanica
Milena Vasić, pravnica
Nevena Petrušić profesorka
Srđan Milošević, istoričar i pravnik
Iris Žeželj, psihološkinja
Vladislava Gordić Petković, profesorka
Danka Purić, psihološkinja
Nemanja Marinović, novinar
Sandra Ilić, psihološkinja
Anja Mijović, pisac
Dijana Kockarević, učiteljica
Marko Porčić, arheolog
Jelena Disić, aktivistkinja
Martina Milutinović, psihoterapeutkinja
Konstantin Ilijević, docent
Miloš Jovanović, sociolog
Predrag Cvetičanin, sociolog
Dunja Dačić, muzičarka
Radivoje Jovović, politikolog
Isidora Čeleketić, građanska aktivistkinja
Jasmina Milojević, teoretičarka kulture
Natalija Mićunović, filozofkinja
Ksenija Forca, komunikološkinja
Svetislav Kostić, profesor
Jelena Joksimović, psihološkinja
Oliver Tošković, profesor, psiholog
Predrag Milidrag, filozof
Goran Marković,
Tara Đorić, menadžer
Nina Sibinović, dramaturg
Luka Stojanović, književnik i filozof
Miloš Đajić, magistar umetnosti i aktivista
Melanija Lojpur, filozofkinja i sindikalistkinja
Miloš Milić, filozof i programer
Ivana Vukic, arheolog
Nebojša Krivokuća, dramaturg
Ivana Kovačević, profesorka
Ljiljana Pantović, antropološkinja
Dragoslava Barzut, književnica i aktivistkinja
Ksenija Mišić, psihološkinja
Jelena Vasiljević, aktivistkinja
Irena Pejić, sociološkinja
Lada Stevanović, antropološkinja
Tamara Srijemac, novinarka
Senka Jankov, sociološkinja
Irena Pavlović, psihološkinja, preduzetnica
Jelena Diković, novinarka
Bojana Paser, filološkinja
Jovana Zafirović, sociološkinja
Aleksandar R. Miletić, istoričar
Aleksandra Gavrilović, andragoškinja
Marina Simić, antropološkinja
Dušica Urošević, profesorka srpskog jezika
Violeta Bogdanović Šutković, nastavnica sociologije i građanskog vaspitanja
Snježana Milivojević, profesorka
Milan Tešić, profesor srpskog jezika i književnosti
Dubravka Stojanović, istoričarka, profesorka
Meho Šutković, dipl. defektolog – somatoped
Milica Nikolić, filološkinja
Tamara Džamonja Ignjatović, profesorka psihologije i psihoterapeutkinja
Dušica Filipović Đurđević, psihološkinja
Jelena Ćeriman, naučna saradnica
Irena Fiket, naucna saradnica
Đorđe Pavićević, profesor i narodni poslanik
Milena Pečenković Popović, magistar farmacije
Mira Marjanovic, konsultantkinja
Filip Trnavac, nastavnik likovne kulture
Selma Lazović, diplomirana inženjerka
arhitekture
Jelena Vasiljević, antropološkinja
Sladjana Isailović, sociološkinja
Stefan Stamenković, antropolog
Mario Reljanović, doktor pravnih nauka
Bojana Radovanović, naučna saradnica
Anđela Čeh, komunikološkinja
Milan Marković, prevodilac
Milica Resanović, sociološkinja
Blanka Bogunović, profesorka
Natalija Lina Vušković, diplomirana biološkinja, penzionerka
Marija Branković, psihološkinja
Ana Perović, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Branislava Opranović, novinarka
Ivana Maksimović, pravnica
Andrej Cvetić, politikolog
Vesna Bulić, profesor srpskog jezika i književnosti
Danka Spasovski, psihologinja
Brankica Drašković, novinarka
Slobodan G. Marković, profesor
Jelena Košanin, sociološkinja
Svenka Savić, profesorka
Aleksandra Galonja, komunikološkinja
Marijana Matović, komunikološkinja i psihoterapeutkinja u edukaciji
Marija Jovanović, aktivistkinja
Ivana Pedović, psihološkinja
Milena Banic, docentkinja
Svetlana Tomić, profesorka
Sonja Viličić, aktivistkinja i edukatorka
Olga Manojlović Pintar, istoričarka
Ksenija Perišić, psihološkinja
Milica Manojlović-Stojanoski, biološkinja
Dunja Poleti, sociološkinja
Vera Novković, psihološkinja
Zorana Antonijević, istraživačica
Ana Đorđević, psihološkinja i istraživačica
Mladena Prelić, etnološkinja
Tanja Šljivar, dramska spisateljica
Bojana Vujin, profesorka
Jovana Karaulic, producentkinja
Jelena Djordjevic magistar farmacije
Aurelija Đan, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Matea Stefanović, sociolog
Aleksa Milanović, teoretičar umetnosti i medija
Neda Stojković, astrofizičarka
Sanja Batić Očovaj, psihološkinja
Marija Labudović Pantelić, profesorka
Marija Lukić, pravnica
Jovanka Pavlović, dipl.spec. pedagoškinja
Maša Davidović, arhivistkinja i aktivistkinja
Jelena Bodor, dipl.defektolog
Nataša Milićević, lingvistkinja
Branislava Ilić, dramatuškinja
Aleksander Zain, umetnik
Gordana Danilović, profesorka
Marija Aleksić, nastavnica istorije
Ana Simić, politikološkinja
Sanja Dimoski, psihološkinja i psihoanalitičarka
Jana Dimoski, psihološkinja
Ognjen Bogdanović, kompozitor
Marina Lučić, sociološkinja i PR menadžerka
Margareta Bašaragin, istraživačica
Radoslav Petković, pisac
Bojan Babić, pisac
Lilijana Čičkarić, naučna savetnica
Tamara Plećaš, filozofkinja i istraživačica
Neda Ljepojević Cvetković, advokat
Uroš Đurković, književni kritičar
Svetlana Rvović, pravnik
Velibor Popov, ekonomista
Galina Maksimović, programska koordinatorka
Ana Imširović Đorđević, prevoditeljka
Sadija Gicić, socijalna radnica
Ivan Gujaničić,inženjer poljoprivrede
Jelica Jovanović, arhitektica
Natalija Žunić, sociološkinja, profesorka u penziji
Olgica Milojević, evaluatorka i konsultantkinja za javne politike i ženska prava
Ljiljana Stojanović, novinarka
Ljiljana Panjković, sociološkinja
Majda Puača, programerka
Viktorija Krombholc, docentkinja
Tatjana Tabački, direktorka NVO Skaska
Nikola Milošević, ekonomista
Marko Miljković, istoričar
Marijana Stojčić, sociološkinja
Jakov Đorđević, istoričar umetnosti
Ista Stepanov, nastavnica
Nikola Milinkovic, preduzetnik
Frosina Dimovska, nastavnica i radnica u kulturi
Luka Kulić, umetnik
Olivera Kovačević Crnjanski, radnica u kulturi
Saša Asentić, umjetnik i radnik u kulturi
Jana Neskovic, advokat
Goran Bogunović, preduzetnik
Snežana Vučinić, saradnik za studije i studentska pitanja za master i doktorske studije
Iva Parađanin, novinarka
Predrag Starčević, profesor razredne nastave
Manda Prišing, aktiviskinja
Marija Sinđić, psihološkinja
Stefan Aleksić, antropolog
Vesna Stević, profesorka
Ostojić Aleksandar, filozof
Emir Pulić, grafički dizajner
Ljiljana Pešikan-Ljuštanović, profesorka emeritus
Saša Stefanović, aktivist
Lara Končar, antropološkinja
Mirko Dautović, analitičar međunarodnih odnosa
Maja Pelević, dramska spisateljica
Aleksa Savić, omladinski radnik
Laura Pejak, omladinska radnica
Ana Jovanović, strukovna vaspitačica
Katarina Bogdanović, specijalna pedagoškinja
Milan Otašević, aktivista
Jasmina Miković, dipl. pravnica i aktivistkinja
Tatjana Nikolić, istraživačica na Univerzitetu
Predrag Šarčević, antropolog i urednik
Agata M. Đurić, aktivistkinja za ljudska prava i umetnica
Tijana Mirović, psihološkinja i psihoterapeutkinja
Vesna Aleksić, istoričarka
Jelena Jovičić-Petrović, profesor
Sonja Veselinović, filološkinja
Dr Sonja Žakula etnološkinja i antropološkinja
Dr Larisa Vilimonovic, naučna saradnica, Filozofski fakultet
Alesandra Tatić, antropološkinja
Milan Ramšak Marković, dramaturg
Ivana Anđelković, psihološkinja
Sandra Govorčić Nađ, dipl filolog
Saša Brajović, istoričarka umetnosti
doc. dr Nevena Milanović Minić, antropološkinja
Veljko Radić, student
Dušan Jović, student FASPERA
Olivera Ilkić, penzionerka i aktivistkinja za prava žena sa invaliditetom
Marijana Jović, psihološkinja i omladinska radnica
Jelena Marinković, psihološkinja
Jelena Nikolić, filološkinja
Bisera Zlatanović, trgovinski tehničar i aktivistkinja, Bor
Ana Savić, master ekonomista
Muratović Samir, Pljevlja
Luka Petrušić, novinar
Tijana Petrović, komunikološkinja
Danijela Radojkovic, fotograf i diplomirani filolog engleskog jezika
Valerija Baždar, studentkinja
